Co z Liskiem? Nostalgiczna kryptowaluta polskiej społeczności

(aktualizacja we wrześniu 2024)

Lisk pozwala programistom na pisanie aplikacji w języku JavaScript i umieszczanie ich na blockchainie. W przyszłości obiecuje skupić się na tym, by te aplikacje mogły się ze sobą komunikować i współpracować.

Projekt nadal walczy w trudnych warunkach. Cena spadła poniżej 2 złotych i kurs się ustabilizował w tej okolicy. Na polskim forum o Lisku inwestorzy tradycyjnie próbowali uśredniać spadającą cenę, wydając na to spore kwoty.

Osiągnięcie zysków może być jednak trudne, zwłaszcza dla tych, którzy kiedyś kupowali Liska za kilkadziesiąt zł za sztukę. Uśrednianie takich zakupów może zająć wiele lat, bez większych szans na zbliżenie się do ceny kilku złotych za LSK.

Niechęć do Liska jego długoterminowych inwestorów bierze się z tego, że… cena LSK spada. Ci, którzy kupili projekt w czasie jego największej popularności nigdy nie odzyskali włożonych środków. Nawet hossa w 2021 roku nie pozwoliła im nawet zbliżyć się do poziomów z 2017.

Pomimo tego, że został osiągnięty ważny milestone w postaci wypuszczenia Lisk Core 2.0, kurs nie przestał spadać. Osiągnięto jedynie niewielkie, trwające parę tygodni wahania, po czym kurs przełamał wsparcie w okolicach 1$. Aktywność developerów, którzy rozwijają kod kryptowaluty była w trendzie spadkowym, a w 2024 zupełnie zamarła.

Inwestorzy zarzucają twórcom kryptowaluty i zespołowi, który zajmuje się rozwojem projektu słabą promocję i odwrót od marketingu. Z drugiej strony wdrożenie ambitnej roadmapy w niezbyt sprzyjającym otoczeniu rynkowym jest już samo w sobie trudnym wyzwaniem.

Przenosimy się z aktywnością programistów w projekcie do 2024 i odkrywamy, że projekt Lisk wygląda na porzucony… Jednak nie! To po prostu zaoranie starej technologii bez nadziei na przyszłość i przejście do nowego ekosystemu.

Kurs Liska spadał jak kamień…

Od szczytów podczas kryptowalutowej gorączki, po pierwszej fali spadków, kurs dramatycznie spadał i osiągnął minimalne poziomy w bliskich okolicach $1 i poniżej. Tak niska cena Liska jest szczególnie bolesna dla tych, którzy kupowali rok temu. Dziś za te same pieniądze kupiliby trzydzieści razy więcej tokenów.

Kurs Lisk porusza się w rytmie szerokiego rynku kryptowalut i choć na rynku dochodziło do szybkich, 10% odbić, to ze względu na skalę spadków w ostatnim roku, trudno je odnaleźć na wykresie.

Pojawia się zatem pytanie, czy cena Liska jest już atrakcyjna pod kątem inwestycji długoterminowej ze względu na niską cenę? Zdecydowanie nie jest to atrakcyjna inwestycja.

Popularność LSK w Polsce

Popularność kryptowaluty Lisk w Polsce jest wciąż większa, niż w innych krajach. Pomimo ogromnych spadków, które zjadły prawie 97% ceny od szczytu mierzonego kapitalizacją wg coinmarketcap.

Bierze się to głównie z sentymentu, ponieważ Lisk była jedną z pierwszych kryptowalut dostępnych na popularnym niegdyś Bitbaju. Ze względu na to, że nie było alternatyw, ludzie kupowali to, co jest. Na krótkiej liście był Lisk.

Rozwój technologii Lisk

Lisk, mimo trudnych momentów, wprowadził znaczące zmiany, które mogą poprawić jego pozycję w branży blockchain. Przede wszystkim, w 2023 roku Lisk ogłosił decyzję o przejściu z blockchaina warstwy 1 (L1) na warstwę 2 (L2), dołączając do ekosystemu Optimism Superchain. Stawia go to w gronie innowacyjnych projektów blockchainowych, które podążają za świeżo rozpoczętymi trendami. Dzięki temu, Lisk będzie teraz wykorzystywał bezpieczeństwo i skalowalność Ethereum, co otwiera drogę do większej interoperacyjności oraz dostępu do szerokiego ekosystemu aplikacji i narzędzi Ethereum, w tym ERC-20. Potwierdza to też oportunistyczność projektu, który łapie się trendów i hype’ów.

W ramach tej transformacji, zespół koncentruje się na:

• aplikacjach związanych z realnymi aktywami (RWA), oraz
• aktywami spoza blockchaina (OCA).

Ma to na celu rozwiązywanie problemów w rynkach wschodzących: Azji Południowo-Wschodniej czy Afryki. Co więcej, Lisk wprowadził nowe narzędzia dla programistów, w tym SDK (Software Development Kit), które umożliwia tworzenie aplikacji blockchainowych z użyciem JavaScript i TypeScript, przy jednoczesnym zapewnieniu interoperacyjności między sidechainami.

Pod względem technologii, Lisk kontynuuje prace nad ulepszaniem swojej platformy, zwracając uwagę na skalowalność, bezpieczeństwo i elastyczność aplikacji. Projekt regularnie ogłasza partnerstwa z wieloma znaczącymi graczami w ekosystemie Web3, co powinno wspierać jego dalszy rozwój. Czyli tutaj podobna narracja do konkurencji.

Pomimo przeszłych trudności, transformacja do L2 oraz zaangażowanie w ekosystem Ethereum mogą przyczynić się do odbudowy reputacji i pozycji Liska w przyszłości. Jednak, jak w przypadku każdej kryptowaluty, sukces będzie zależał od adopcji technologii i wsparcia ze strony społeczności deweloperów oraz użytkowników.

Jak do Liska podszedłby racjonalny analityk?

Projekt Lisk od początku wyróżniał się tym, że umożliwia programistom pisanie aplikacji na blockchainie za pomocą JavaScript, jednego z najpopularniejszych języków programowania na świecie. Celem Liska jest uproszczenie dostępu do technologii blockchain i przyciągnięcie większej liczby deweloperów, którzy nie muszą uczyć się nowych, specyficznych języków blockchainowych, takich jak Solidity (Ethereum) czy Rust (Solana).

Porównanie Lisk z innymi rozwiązaniami

Inne nowoczesne technologie blockchain, takie jak rollupy, zk-sync czy Internet Computer Protocol (ICP) wyprzedziły Lisk pod względem innowacyjności, bezpieczeństwa i skalowalności.

1. Lisk i JavaScript w blockchainie

• Zalety: Dostępność dla szerokiego grona programistów dzięki wykorzystaniu JavaScript.
• Wady: Lisk jest ograniczony funkcjonalnością w porównaniu z zaawansowanymi rozwiązaniami do skalowania i bezpieczeństwa, takimi jak rollupy i zk-SNARKs.
• Wyzwania: Problemem jest rozwój interoperacyjności oraz skalowalności, które stają się kluczowe dla nowoczesnych blockchainów. Pomimo początkowej popularności, Lisk nie wprowadził innowacji, które stawiałyby go na czołowej pozycji w branży.

2. Rollupy (np. Optimistic Rollups):

• Zalety: Rollupy są technologią pozwalającą na skalowanie blockchainów, takich jak Ethereum, poprzez przesyłanie wielu transakcji poza głównym blockchainem (off-chain), a następnie “zwinięcie” (ang. roll-up) tych transakcji i przesłanie ich w jednym pakiecie na główny łańcuch. To znacząco zmniejsza koszty transakcji i zwiększa przepustowość sieci.
• Wady: Optymistyczne rollupy mogą opóźniać czas finalizacji transakcji, ponieważ zakładają, że transakcje są poprawne, o ile nikt ich nie zakwestionuje.
• Przewaga nad Liskiem: Rollupy oferują znacznie większą skalowalność i lepsze zarządzanie kosztami, co jest kluczowe dla przyszłości blockchainów.

3. zk-Sync (Zero-Knowledge Rollups):

• Zalety: zk-Sync, który opiera się na zk-SNARKs (Zero-Knowledge Succinct Non-Interactive Argument of Knowledge), umożliwia przeprowadzanie wielu transakcji off-chain z minimalną ilością danych potrzebnych do ich potwierdzenia na głównym łańcuchu. Dzięki temu zk-rollupy zapewniają skalowalność, wysoką przepustowość i bezpieczeństwo przy jednoczesnym obniżeniu kosztów.
• Wady: Komplikacje związane z tworzeniem i implementacją tej technologii mogą ograniczać jej popularność wśród programistów w krótkim okresie.
• Przewaga nad Liskiem: zk-Sync i inne technologie zero-knowledge są bardziej zaawansowane technologicznie, szczególnie w kontekście skalowalności i prywatności transakcji, co stawia je na czołowej pozycji pod względem potencjału.

4. Internet Computer Protocol (ICP):

Projekt Internet Computer może posłużyć jako punkt odniesienia do analizy perspektyw Liska.

• Zalety: ICP oferuje unikalne podejście, próbując zrewolucjonizować internet poprzez zdecentralizowaną sieć komputerów, które pozwalają na uruchamianie aplikacji bezpośrednio w ramach blockchaina. Zamiast polegać na tradycyjnych serwerach, ICP umożliwia decentralizację na poziomie samego internetu.
• Wady: ICP jest skomplikowany, jego adopcja wciąż rośnie. Koncepcja zdecentralizowanego internetu jest jednak ambitna i potencjalnie przełomowa, ale wymaga czasu, by w pełni się rozwinąć.
• Przewaga nad Liskiem: ICP oferuje zupełnie nową infrastrukturę dla przyszłości internetu, co daje mu przewagę nad tradycyjnymi blockchainami, takimi jak Lisk, które ograniczają się do prostszych aplikacji i mniejszych skal.

Czy Lisk ma potencjał na przyszłość?

Zespół miał dobrą ideę, aby uprościć blockchain dla programistów JavaScript, co mogło przyciągnąć dużą liczbę twórców. Jednak niskie tempo innowacji i rozwoju technologicznego sprawia, że projekt ten został w tyle za bardziej zaawansowanymi rozwiązaniami. Technologie takie jak rollupy i zk-Sync oferują lepsze narzędzia do skalowania i obniżania kosztów transakcji, co jest kluczowe dla przyszłości blockchaina.

Lisk musiałby wprowadzić znaczące innowacje i skupić się na interoperacyjności oraz skalowalności, aby pozostać konkurencyjnym. Obecnie, jego przewaga w prostocie nie wystarcza, by nadążyć za tempem rozwoju branży blockchain. Tym bardziej, że team przeniósł się na L2 i prostota projektu jest już wątpliwa.

Jak kopać kryptowalutę Lisk?

Pytanie jak kopać Lisk przewija się od początku naszego relacjonowania kursu Liska i rozwoju projektu LSK. Odpowiedź na to pytanie jest prosta: nie da się kopać kryptowaluty Lisk, ponieważ zastosowany tam algorytm to nie Proof of Work, tylko delegated Proof of Stake. Nie oznacza to jednak, że nie można zarobić na Lisku.

Zatwierdzaniem transakcji i weryfikacją bloków w ekosystemie Lisk zajmują się wybrani delegaci, którzy otrzymują za to nowo wyprodukowane tokeny LSK. Proces nazywa się “Forging Lisk”, a delegaci zatwierdzający transakcje wybierani są drogą głosowania przez społeczność. Są delegaci, którzy dzielą się otrzymanymi Liskami z tymi, którzy na nich zagłosowali. Wystarczy zatem zebrać odpowiednio dużo Liska i zagłosować na tych, którzy potem podzielą się wyprodukowanymi tokenami.

Czy Lisk ma potencjał do wzrostów? Tylko spekulacja

Skoro już jesteśmy przy zakupie tokenów Lisk, warto zastanowić się, jakie są szanse na pozytywny wynik.

• Token jest wciąż obecny na większości sprawdzonych giełd kryptowalut,
• Liczba commitów na projekowy Git była duża w porównaniu do innych projektów, teraz ciężko oceniać ten parametr w długim terminie ze względu na zmianę technologii i etapu rozwoju,
• Społeczność zgromadzona wokół projektu wciąż jest duża (180 200k na X, czyli na Twitterze).

Są to liczby, które pozwalają wierzyć w to, że projekt rozwija się wciąż, a wokół niego są zgromadzeni ludzie, którzy wciąż wierzą w jego powodzenie, mimo długich spadków ceny.

Jak wyglądała przeszłość Lisk?

Kryptowaluta Lisk jest szczególnie bliska sercu polskich inwestorów kryptowalutowych. Było to widać szczególnie na forum Lisk na platformach społecznościowych, grupach facebookowych i postach świeżych inwestorów. Dużo kapitału wpłynęło od pełnych nadziei inwestorów w czasie kryptowalutowej gorączki. Co stało się później z LSK?

Spadająca cena LSK

Nawet w czasach swojej świetności Lisk nie pozwolił inwestorom cieszyć się zyskami.

Kurs Lisk skasował wszystkie zyski z największych wzrostów podczas szału na kryptowaluty. Inwestorzy, którzy kupowali po $20-40 dolarów za sztukę stracili ponad 90% swojej inwestycji.

Co gorsza, później kurs LSK spadł również relatywnie do wartości Bitcoina, przez co nie można uciec z powrotem do głównej waluty, żeby zminimalizować straty. Czy spadki kursu Lisk są zasłużone i stoi za tym słaba przyszłość projektu? Jak najbardziej. Długoterminowe prognozy ceny LSK nie napawają optymizmem.

Czy kupić Lisk?

Nawet po cenie niższej o 99% od szczytów nie warto ryzykować z tokenami Lisk.

Czy sprzedać Lisk?

To lepsze pytanie! Jeśli trzymasz jeszcze przecenione tokeny, zastanów się dlaczego to sobie robisz? Powody, dla których spekulant trzymał tracący na wartości projekt przez kilka lat, mogą wynikać z różnych psychologicznych i behawioralnych czynników. Oto kilka kluczowych przyczyn:

1. Efekt utopionych kosztów: To jedno z najczęstszych zjawisk psychologicznych wśród inwestorów. Spekulant mógł czuć, że skoro już zainwestował pewną kwotę w dany projekt, musi trzymać się tej decyzji, by “odzyskać” stracone pieniądze. Efekt ten sprawia, że ludzie często nie potrafią odciąć się od przegranych inwestycji, nawet gdy szanse na ich odbicie są bardzo niskie.
2. Nadzieja na odbicie: Inwestorzy często trzymają się przegranych pozycji, ponieważ mają nadzieję, że wartość projektu w końcu odbije. Wiara w to, że “może kiedyś się odwróci”, jest silną motywacją, zwłaszcza na rynku kryptowalut, który bywa bardzo zmienny i nieprzewidywalny.
3. Brak planu wyjścia: Wielu inwestorów nie ma jasno zdefiniowanego planu wyjścia z inwestycji, co sprawia, że podejmują decyzje emocjonalnie. Gdy spekulant nie określił wcześniej, w jakim momencie lub przy jakiej stracie powinien sprzedać, może łatwo wpaść w pułapkę niepewności i zwlekania.
4. Strach przed realizacją straty: Akceptacja straty jest trudna, ponieważ oznacza formalne przyznanie się do porażki. Wielu inwestorów woli trzymać pozycję, licząc na poprawę, niż zrealizować stratę, nawet gdy jest to najbardziej logiczne działanie.
5. Przywiązanie emocjonalne do projektu: W szczególności na rynku kryptowalut, inwestorzy często przywiązują się emocjonalnie do projektów, w które inwestują. Mogą wierzyć w misję projektu, identyfikować się z jego społecznością lub być zainspirowani obietnicami jego twórców. To sprawia, że trzymanie się takiego projektu ma dla nich wymiar osobisty, a nie tylko finansowy.
6. Nadmierny optymizm: Niektórzy spekulanci mają tendencję do bycia nadmiernie optymistycznymi i zakładają, że sytuacja zawsze się poprawi, nawet wbrew dostępnym faktom. Wierzą, że rynek jest cykliczny i że spadki są tylko chwilowym problemem.
7. Brak wiedzy lub narzędzi analitycznych: Inwestor mógł po prostu nie dysponować odpowiednią wiedzą lub narzędziami do oceny fundamentów projektu. Może nie miał świadomości, jak ocenić kondycję projektu lub rynku, i bazował na emocjach lub rekomendacjach innych ludzi.
8. FOMO (fear of missing out): Z obawy przed tym, że projekt jednak się odbije i przyniesie ogromne zyski, inwestorzy mogą trzymać stratną pozycję, nie chcąc przegapić potencjalnej szansy na zysk. To psychologiczne zjawisko potęguje niechęć do sprzedaży nawet w obliczu wyraźnych strat.

Kluczowe jest połączenie czynników psychologicznych: nadziei, strachu przed stratą, efektu utopionych kosztów i braku planu. Powoduje to, że spekulant mimo setek okazji do sprzedaży nadal trzyma przegrany projekt. Pomyśl zatem, czy to już czas, aby uwolnić się od przeszłości?