(artykuł zaktualizowany we wrześniu 2024)
Internet Computer Protocol to platforma blockchain, która pozwala niezależnym centrom obliczeniowym na efektywną współpracę. Dzięki takiemu połączeniu, gromadzą się one w gigantyczny, internetowy komputer. Internet Computer jest więc zatem połączeniem tokenów blockchain z dostarczycielem usług IT przechowywania danych w chmurze. Sama firma definiuje się jako sieć połączonych blockchainów.
Jak działa ICP i czy ma potencjał?
Można z pewnością napisać, że Internet Computer Protocol odróżnia się od innych projektów blockchain stopniem skomplikowania. Widać od razu, że za Internet Computer zabrali się utytułowani naukowcy. Jest jednak w ich pomyśle sporo sensu, szczególnie od strony teoretycznych założeń z dziedziny informatyki i kryptografii!
W założenia projektu uwierzyło wielu inwestorów, również tych akredytowanych. Są wśród nich Andreessen Horowitz, Polychain Capital, Scalar Capital, CoinFund, Multicoin Capital, Greycroft Partners oraz Coinbase. To właśnie ta giełda spopularyzowała token wśród inwestorów.
Warto jednak uczciwie przyznać, że projekt ma raczej słabe opinie wśród szerokiej rzeszy społeczności zainteresowanej kryptowalutami. Wątek w serwisie Reddit, który miał na celu wypisanie zalet i wad projektu Internet Computer wniósł wiele interesujących i ważnych zastrzeżeń.
Korzyści, które niesie Internet Computer Protocol
Projekty blockchain można przykładowo analizować pod kątem:
- przestrzeni dyskowej w księdze transakcji, jaką udostępniają użytkownikom na transakcje czy smart kontrakty,
- mocy obliczeniowej, którą udostępniają do użytku korzystającym.
Pierwsze projekty, w szczególności Bitcoin czy Ethereum, mają ograniczone zasoby. Można wręcz napisać, że trwa ustawiczna walka o zapisanie danych w bloku BTC czy smart kontraktu w ledgerze ETH. Plusem dla tych projektów jest wysoka wycena tych zasobów. Dzięki wysokim opłatom transakcyjnym i wzrastającej wartości tokenów utrzymujący sieć, developerzy i uczestnicy mogą szybko osiągnąć finansowanie dalszej działalności projektu.
Jedną z największych korzyści ICP jest nowe podejście od zasobów.
- użytkownicy ICP otrzymają dostęp do taniej mocy obliczeniowej, porównywalnej kosztem nawet do bardzo tanich rozwiązań firm Amazon czy Google,
- użytkownicy ICP otrzymają dostęp do taniej przestrzeni dyskowej, porównywalnej kosztem nawet do bardzo tanich rozwiązań firm Amazon czy Google,
- szybkość dostępu do danych będzie bliższa błyskawicznej prędkości użytkowania sieci web, niż czekania na potwierdzenie transakcji w minutach jak w przypadku BTC czy ETH,
- część kosztu została przerzucona na developerów, dzięki czemu użytkownicy zyskali łatwość wejścia w różnego rodzaju przedsięwzięcia, gry czy usługi,
- transakcja w ICP jest bardzo tania energetycznie, w porównaniu do innych blockchainów.
Brzmi zbyt dobrze, aby było prawdziwie. Rozwiązane zostały największe bolączki techniczne, czyli koszt mocy obliczeniowej, przechowywania danych oraz szybkości. Pierwsze schodki zaczynają się w momencie, gdy chcemy jako developerzy skorzystać z ICP. To właśnie twórcy software są w pierwszej kolejności płatnikami, ponieważ muszą zapłacić za cykle w kanistrach (o tym dalej). To twórcy software w pierwszej kolejności dostarczają kapitał do sieci.
Jak umieścić program lub dane w Internet Computer?
Aplikacje w sieci, a właściwie w podsieciach Internet Computer, umieszcza się w kanistrach (canisters). Kanistry to bezpieczne miejsca przeznaczone na kod, aplikację i smart kontrakty. Rozmiar przestrzeni dyskowej kanistra wynosi 4 GB i, co więcej, można je łączyć. Developer, aby obliczenia zostały wykonane, musi za nie zapłacić. Opłaty dokonuje się w cyklach (cycles). By kupić cykle potrzebne są tokeny ICP. Mamy zatem pierwsze źródło popytu dla natywnych tokenów Internet Computer.
Otwiera to również nowe możliwości. Skoro do działania aplikacji potrzebne są cykle, można zlecić zarządzanie nimi innym, na przykład społeczności lub autonomicznej organizacji. Można również stworzyć autonomiczne oprogramowanie, które samo będzie starało się zarobić na swoje istnienie.
Kwestie bezpieczeństwa na razie zostawiamy, ponieważ trzeba zapoznać się głębiej z praktycznymi aspektami działania programów w kanistrach. Szczególnie jest to ważne, ponieważ programy umieszczone w różnych kanistrach mogą komunikować się ze sobą zarówno autonomicznie, jak i programatycznie. Systemy budowane na Internet Computer mogą przekroczyć skalę złożoności, jaką aktualnie znamy.
Internet Computer od technicznej strony
Projekt Internet Computer Protocol jest zdecentralizowany. Oznacza to, że do utrzymania sieci potrzebne są niezależne węzły, które działają na dedykowanym sieci oprogramowaniu. Jego rozwojem zajmuje się fundacja Dfinity, organizacja non-profit z siedzibą w Szwajcarii.
Network Nervous System (NNS)
Markowym wynalazkiem ICP jest Network Nervous System (NNS). To specjalne oprogramowanie pilnujące działania i stabilności sieci. Jego zadania to:
- zarządzanie siecią i podsieciami,
- utrzymywanie oprogramowania do obsługi protokołu przez węzły,
- wybór węzłów,
- określanie kosztu korzystania z sieci.
Co ważne dla spekulantów, NNS jest zarządzany analogicznie do DAO. Posiadacze tokenów mogą zablokować swoje ICP w neuronach. Za uczestnictwo w zarządzaniu otrzymuje się zapłatę. Aktywni uczestnicy mogą zgłaszać propozycje, które następnie są poddawane pod głosowanie. Mamy więc drugie źródło popytu na tokeny ICP, są to ludzie chcący uczestniczyć aktywnie w protokole.
Chain Key cryptography dla zaawansowanych
Jeśli podejrzymy pod maskę projektu jeszcze głębiej, spotkamy prawdziwe kryptograficzne innowacje. Chain Key cryptography pozwala na weryfikację wiadomości wysyłanych przez wszystkie uczestniczące w danej transakcji węzły za pomocą pojedynczego klucza!
Oznacza to, że:
- nie potrzeba ściągać całego blockchainu, jak w przypadku Bitcoina czy Ethereum, aby mieć pewność stanu sieci,
- projekt można skalować do przetwarzania ogromnych ilości danych.
Aby dokładniej zapoznać się z procedurami projektu, możesz sprawdzić na przykład to przystępnie wytłumaczone wprowadzenie do ICP.
Dlaczego cena tokenów ICP tak spadła?
Jeśli popatrzymy się na wykres ceny tokenów ICP na przykład na giełdzie Binance, cena tokenów ICP spadła o 99,99%! Nie jest to jednak do końca uczciwy obraz rzeczywistości.
Zamiast z poziomu około $2800 za 1 ICP, cena startowała z poziomu maksymalnie kilkuset dolarów. Jedynie pierwszego dnia notowań cena za ICP była bardzo wysoka. Wynikało to ze sztucznie ograniczonej podaży w pierwszych dniach notowań tokenu.
Swoją drogą, jedno z oskarżeń rzucanych przez użytkowników dotyczyło właśnie wczesnej dystrybucji tokenów przez fundację. Z jednej strony zyskali oni środki na dalszy rozwój. Z drugiej pozostawili wczesnych inwestorów z tokenami, których cena spadła o ponad 99%. Jeden z użytkowników twierdzi, że było to celowe działanie (sprawdź tutaj jak opisuje akcję dump-a ze szczegółami).
Mamy zatem tokeny, które spadły z poziomu kilkuset dolarów za sztukę do pięciu dolarów. Czy warto zainteresować się nimi na tym poziomie? Warto pamiętać, że w sytuacji wciąż spadającej ceny, nie będzie ona miała nigdy dna, ponieważ wszyscy kupujący tracą.
Czy mamy analogię, do której możemy się odnieść? Jednym z użytecznych projektów z charyzmatycznym liderem jest KP3R. Jego użyteczność była wyceniana wysoko w czasie bańki cenowej, i gdy kapitał odpłynął, wycena tokenów dramatycznie spadła. W czasie mniejszej popularności kryptowalut aktywność użytkowników serwisu jest niewielka. Warto spojrzeć na ten projekt i oszacować potencjał rozwiązywania realnych problemów.
Jak zarobić już dziś na ICP? Staking
Jak zarobić na Internet Computer? Staking wydaje się być dostępnym rozwiązaniem.
- zdobądź konto Internet Identity (tutaj instrukcja z oficjalnej strony),
- prześlij środki na portfel, do którego logujesz się za pomocą Internet Identity,
- wybierz Stake Neurons, wybierz ilość ICP oraz tematy głosowania.
Jeśli zamierzasz głosować, będziesz wybierać “dissolve delay”. Jeśli wybierzesz długi okres, siła głosów Twoich neuronów wzrośnie kosztem możliwości szybkiego wyciągnięcia ICP z inwestycji. Jeśli szukasz statystyk siły głosów w stakingu, tutaj znajdziesz dane dotyczące neuronów.
Jeśli chcesz obliczyć potencjalny zwrot z inwestycji, sprawdź kalkulator zwrotu ze stakingu ICP.
Gdzie kupić ICP?
Tokeny Internet Computer Protocol można kupić na większości dużych giełd kryptowalut. Największymi giełdami są:
- Binance,
- Coinbase,
- BitFinex.
Token ICP można też dostać na zdecentralizowanych giełdach Sonic czy ICPSwap.
Jak przechowywać tokeny ICP?
Bezpieczne przechowywanie tokenów ICP wymaga dobrze zabezpieczonego klucza prywatnego. Sprzętowe portfele, które wspierają ICP to najpopularniejsze Ledger i Trezor.
Portfele desktopowe i mobilne, w których przechowamy ICP to:
- natywny portfel Network Nervous System (NNS),
- Plug Wallet (rozszerzenie przeglądarki),
- Stoic Wallet,
- Earth Wallet,
- Dfinance.
ICP technicznie można przechowywać na giełdach kryptowalut, jeśli naprawdę nie możemy zadbać o bezpieczny portfel pod własną kontrolą.
Jakie są wady projektu Internet Computer Protocol?
Wracamy do wspomnianej wcześniej listy wad protokołu. Można z pewnym prawdopodobieństwem stwierdzić, że tak duże spadki cen tokenów ICP są wynikiem dużego, negatywnego sentymentu społeczności kryptowalutowej. Jak okaże się dalej, jest to uzasadnione podejście!
Słaba decentralizacja ICP
Głównym zarzutem jest słaba decentralizacja. Można co prawda winić wczesny etap projektu, ale faktem jest, że moc głosowania jest skoncentrowana w niewielkiej liczbie portfeli. Na domiar złego zasady stakingu ICP mówią, że im dłużej stakujemy, tym większą moc nabierają głosy. Będzie trudno wydostać się z pułapki zbyt dużej koncentracji.
Warto też wspomnieć o tym, że do pełnego korzystania z protokołu należy poddać się weryfikacji KYC/AML. Oznacza to, że dane uczestników projektu będą scentralizowane w tych samych rękach.
Dodatkowo rodzi to problem, w którym pomimo tego, że uczestnicy pozbyli się swojej anonimowości w celu korzystania z infrastruktury, nie mogą być pewni działania software. Niestety, jeśli posiadacz większości głosów w neuronach zechce zamknąć aplikację, będzie miał taką techniczną możliwość.
Brak przejrzystości i faworyzowanie wczesnych inwestorów
Zarzut braku przejrzystości dotyczy zarówno niejasnej dystrybucji tokenów, jak i zasad ich późniejszego wykorzystania przez posiadaczy. Wiele portfeli, które zostały zasilone na starcie projektu wysłało swój stan posiadania na giełdę i dokonało natychmiastowej sprzedaży. Szczegóły opisuje raport Arkham.
Ci inwestorzy, którzy zdecydowali się jednak na staking ICP, mają od startu przewagę nad resztą. Wartość ich głosów będzie przyrastała w porównaniu do tych, którzy dołączyli później.
Brak wsparcia społeczności
Ludzie, którzy zaufali twórcom projektu we wczesnym etapie i kupili token ICP doznali poważnych strat. Ze względu na ustawiczne spadki ceny nie ma w praktyce inwestorów, którzy zarobili na ICP i są chętni do jego obrony. Czas dostarczania kolejnych funkcjonalności jest rozłożony na tak długi okres, że prawdopodobnie nawet najcierpliwszy inwestor będzie chciał poszukać alternatywy do tracących tokenów.
Czy warto zainteresować się projektem Internet Computer Protocol?
Teraz, skoro znamy już techniczne założenia projektu oraz jego wady, spróbujmy zastanowić się, czy jest warty czasu i pieniędzy.
Roadmapa
Roadmapa, czyli jak będą wyglądały postępy projektu Internet Computer Protocol w przyszłości? Od tego w jakim tempie będą wprowadzane innowacje zależy właściwie wszystko: cena projektu, funkcjonowanie projektów, napływ nowych developerów i klientów.
Kolejne etapy rozwoju Internet Computer są rozpisane na 20 lat do przodu. Raport z realizacji roadmapy można znaleźć na forum Dfinity, tutaj przykładowy raport.
Prognoza ceny tokenów ICP
Jakie warunki musi spełnić projekt Internet Protocol, aby cena tokenów ICP wzrastała? Musi pojawić się naturalny popyt. Aby tak było, ekosystem Internet Computer powinien zacząć przyciągać developerów i popularne aplikacje, których działanie będzie wymagało opłat. To warunek konieczny, po spełnieniu którego będzie można zastanawiać się nad kolejnymi etapami.
Czy warto kupić tokeny ICP: Internet Computer?
Z wstępnego zbadania cech projektu Internet Computer Protocol może wynikać, że projekt ma na papierze ogromny potencjał. Niestety, realnie myślący inwestor może dojść do wniosku, że założenia projektu są zbyt ambitne. Oparta o blockchain platforma obliczeniowa z usługą danych w chmurze nie zastąpi całego internetu nowej generacji. Będzie on raczej sumą tysięcy drobnych innowacji, wprowadzonych przez wiele tysięcy ryzykownych przedsięwzięć, a nie jednego, dużego projektu.
Odpowiadając zatem na tytułowe pytanie, czy warto kupić przecenione o 99% tokeny ICP? Wygląda to niestety na łapanie spadających noży, więc jeśli ktoś by się na to zdecydował, lepiej nie inwestować więcej niż drobny ułamek kapitału inwestycyjnego.